Natal Eriği – Natal Plum (Carissa Macrocarpa)

 

Natal Eriği – Natal Plum (Carissa Macrocarpa)

• Meyveli ve kokulu bir yasemin türüdür.

• Çorbası, Ekmeği, Pastası, Salatası ve sosu yapılabilir. ( Carissa Ekmeği, Carissa Sosu, Carissa Çorbası, Carissa Sosu, Carissa Salatası, Carissa Pastası )

• Çalı formu verilebilir.

• Şekillendirmeye çok uygundur.

• Aşırı don olmayan bölgelerde, bol güneş alan bahçelerde.

• Sert kış geçen yerlerde ev içlerinde güneş gören pencere önleri ve balkonlarda kolayca yetiştirilir.

Bilimsel ismi: Carissa macrocarpa ya da carissa grandiflora
Ailesi: Apocynaceae

Meyvesi yenen yasemin türüdür. 4-5 parçalı yıldız şeklinde beyaz hoş kokulu çiçekler açar. Resimde görüleceği gibi pembe meyveleri oluşur, meyvesinin tadı kuşburnu ile aynıdır. İçerisinde yumuşak çekirdekleri vardır, meyve içerisi tamamen meyve etinden oluşur. Kuşburnunda olduğu gibi sert çekirdek ve kılcıklar yoktur meyvesinde. Güneşi seven, susuzluğa ve strese dirençli bir bitkidir. Soğuk ve sert kış geçen yerlerdeki tepkisini bilmiyorum, kışın yaprak dökmez.

Yetiştirilmesi: kış aylarında aşırı don yapmayan bölgelerde, bol güneş alan bahçelerde. sert kış geçen yerlerde ev içlerinde güneş gören pencere önleri ve balkonlarda kolayca yetiştirilir. Dayanıklı bir yasemin türüdür.

Bonsai yapmaya çok elverişlidir.

Meyvesi tropikal meyvelerdendir.

Genel bilgiler:
Natal Plum, dikenli bir Güney Afrika çalısıdır, çit olarak veya kendi başına kullanılabilir. Değişik formda dalları ve parlak koyu yeşil yaprakları vardır, beyaz ve pembe çiçeklerle bezenir. Hızlı büyür ve çok geniş çapta ışık şartlarına dayanıklılık gösterir, iyi bariyerler, çitler yapar, manzarayı ve dipteki bitkileri az engeller. Kuraklığa ve rüzgara , tuza ve daha bir çok kötü koşullara (dondurucu soğuk hariç) dayanıklıdır, kökleri çok yayılmacı bir gelişim göstermez. Ancak optimum koşullarda, yüksek sıcaklık ve nemlilik gibi yaşarlarsa büyümesi son derece hızlı olur ve çeliklerin köklenmesi neredeyse tamamında başarıya ulaşır.

Saksıda da yetiştirilmesi mümkündür.

Anavatanı:
Güney Afrika – Amatumgulu (Zulu)

Sıcaklık:
Kışları ılık iklim ister. İç ortamlarda da başarıyla yetiştirilebilir ancak mantar enfeksiyonunun engellenmesi açısından hava akımının olduğu yerlere konulması tavsiye edilir.

Dona Toleransı / Dayanıklılığı:
Özellikle genç bitkilerin korunması gerekir: -2C de yapraklar hasar görür, -4Cde ciddi hasarlar meydana gelir.
Zone 9b: to -3.8 °C
Zone 10a: to -1.1 °C
Zone 10b: to 1.7 °C
Zone 11: 4.5 °C’nin üzeri

Güneş isteği:
Tam güneş (en az dört saat direkt gün ışığı) istese de hafif gölge koşullarında da olabilir.

Toprak isteği: (pH Gereksinimi)

Kumlu ve iyi drenajlı toprakları tercih etse de toprak konusunda çok huysuz değildir. Kolayca uyum sağlayabilir.

6.1 to 6.5 (hafif asidik)
6.6 to 7.5 (nötr)
7.6 to 7.8 (hafif alkali)

Su ihtiyacı:
Orta. Yazları düzenli az su ihtiyacı vardır, kuraklığa ve biraz da tuza dayanıklıdır. Toprağın drenajı iyi olduğu sürece bol yağış aldığı durumlara da aldırış etmez.
Eğer iç ortamlarda yetiştiriliyorsa zaman zaman spreylenerek ihtiyaç duyduğu nem sağlanmalıdır.

Gübre:
Büyüme esnasında her iki haftada bir granül gübre uygulayın. Kış zamanında gübrelemeyi ayda bire azaltın.

Budama :İlkbaharın ortaları ya da sonlarında, çiçeklenmenin ardından derin budama yapın. Bütün yeşil yapraklı dalları budamayın, bu dalların ölmesine neden olabilir. Bunun dışında budanan yerler daha canlı olarak çıkacaktır. Büyüme sırasında gerek olduğunda budamaya devam edin. Carissa hızlı büyür, özellikle de sıcak iklimlerde bu nedenle budama sık olabilir.

Büyüme alışkanlıkları:
Herdem yeşil çalı, gevşek bir küme görünümünde, 0.6 – 2.5 m yüksekliğe, 60-90 cm ile 2-3 m yaygınlığa ulaşabilir. Yükseklik çeşidine göre değişebilir, gövdeleri genellikle çatal biçiminde ve iğne gibi dikenlere sahip, sütlü özsuyu olan, kalın, oval, parlak koyu yeşil yapraklarla kaplıdır. Dikenleri iğne gibi, 1.5-2 cm büyüklüğüne ulaşabilir ancak yoğun yaprak tabakası altında görünmeyebilir. Dikenli yapısı ve çalı formu nedeni ile iyi bir çit vazifesi görür. Dikensiz varyeteleri de geliştirilmiştir. Düzenli budama ile şekli sabit ve düzgün tutulabilir. Hızlı büyüyüp yayılma yaptığı için sıkça budanmalıdır.

Aynı zamanda güzel bir bonzai türü de olabilir.

Çiçeklenme alışkanlıkları:
Beyaz, güzel kokulu, yıldız biçimli çiçekleri vardır, büyüme dönemlerinde baştan başa 2.5 – 5cm i bulur. Renkleri Beyaz / Beyaza yakın. Bütün yıl çiçeklenir. Kokusu yasemine benzer.

Meyve Alışkanlıkları:
Yaz aylarında ve sonbaharda, bitki 5cm büyüklüğünde, yumurta şeklinde kırmızı meyveler verir, beyaz bir lastik görünümde ve tamamen olgunlaşmamışken tadı buruktur. Meyve olgunlaştığı zaman rengi kırmızıya döner, bu olgunlaştığı zamanda yenilebilir. Aynı zamanda reçeli vs yapılabilir. Meyvenin tadı cranberry’e benzer. Taze olarak tatlılarda, dondurmalarda, yoğurt, kek ve soslarda kullanılabilir. Aynı zamanda jöle ve/veya turşu şeklinde kavanozlarda korunabilir, derin dondurucuda dondurulabilir, kurutulabilir veya şişelenebilir.

Saksı / Yer Değiştirme:
Genellikle sadece sonbaharda ve kışın saksı değişimi önerilir ancak kimi zaman ilkhabar ortasından yaz ortasına kadar da dikilebildiği durumlar vardır. Kök budamayı minimum tutun. Drenajı iyi bir toprak kullanın. Kök çürümesi riskine karşı sulamayı az ve dengeli yapmak gerekir.

Zararlılar ve hastalıklar:
Mantar enfeksiyonuna karşı hassasdır. Örümcek mitleri ve kabuklular genel problemleridir. Bunun dışında genellikle çok güçlü bir bitkidir.

Diğer:
Kuşlar için çekicidir. Yuvalama konusunda formları nedeni ile tercih ederler.